De leider en het John Wayne syndroom

Door
Adri Hulshoff

Ik hoorde laatst iemand zeggen dat je een écht goede leidinggevende bent als je goed kunt hardlopen en een goede conditie hebt. Ik vroeg hem wat hij ermee bedoelde. 

Hij zei: “Je bent pas een goede leider bent als je voorop loopt bij je ‘troepen’, richting geeft aan je medewerkers, erop vertrouwt dat ze hun taken goed uitvoeren en hun verantwoordelijkheid nemen en dat je vervolgens als een speer naar achteren rent om te kijken of iedereen wel mee kan komen. Dat blijf je zo doen totdat het doel in zicht komt. 

Op het laatst neem je wat gas terug, geef je ‘de troepen’ de gelegenheid als eerste te genieten van het behaalde resultaat, prijst iedereen voor de inzet en vervolgens ga je op een rustig plekje zitten bijkomen en genieten.” 

De leider is dienend

Van zo’n leiderschapsbeeld word ik nou blij. De leider die snapt dat hij of zij dienend is. Dienend in de zin van de weg wijzen maar ook te blijven kijken en eventueel wat bij te sturen. Dienend in het helpen van mensen bij hun taken als het niet allemaal vanzelf gaat. En dienend waar het het delen van de eer betreft. 

Toch kom ik, ook in mijn dagelijkse werk als recruiter, nog vaak mensen tegen die een heel ander beeld bij leiderschap hebben. 

Wij werken veel binnen het MKB, middelgrote en kleinere bedrijven. Vaak ook bedrijven met pioniers aan het roer, mensen die met hun twee blote handen iets zijn begonnen, succesvol zijn geworden. Maar voor sommige is het moeilijk om te overgang te maken van pionier en ondernemer naar ondernemer en leidinggevende. 

Het zijn vergelijkbare posities, maar in een hele andere fase van je onderneming. De pionier is degene met het briljante idee en het lef om risico’s te nemen. De leidinggevende is in de volgende fase van het bedrijf juist iemand die op een behoedzame en verantwoorde manier het bedrijf laat groeien en bloeien. Hiervoor moet hij of zij consolideren, kansen onderzoeken, risico’s afwegen. Allemaal rekening houdend met de doelstellingen van de onderneming, maar ook met de belangen van de andere stakeholders zoals de medewerkers. 

Voor de jongere lezers: John Wayne was een Amerikaanse acteur die in de jaren 50 en 60 vooral beroemd was om zijn rollen in westerns. 

Hij was de held en leider. Hij redde het stadje in nood en de mooie jonge dame. Als hij al strijdmakkers had, werden die geacht hem, als leider, klakkeloos te volgen. 

Maar uiteindelijk was de drang naar een nieuw avontuur te groot om te blijven. Aan het einde van iedere film vertrok hij op zijn paard richting de prairie. De cowboy op weg naar zijn volgende avontuur.

Meerwaarde van inzet recruiter

De pionier is vaak ook ‘de roerganger’ of de ‘grote leider’ en, in de opstartfase van de onderneming waren die rollen vaak nodig en uitermate effectief. En als we dan voor zo’n bedrijf op zoek mogen naar een leidinggevende, bijvoorbeeld omdat de eigenaar zich wat terug wil trekken of zich wil richten op nieuwe avonturen (het John Wayne-syndroom), zoekt de pionier heel vaak iemand naar zijn evenbeeld. Een sterke leider, voor de troepen uit lopend, vaandel in de hand, onverschrokken. 

Ik moet dan vaak toch eerst even flink mijn best doen om uit te leggen dat dit misschien niet handig is. Nog los van het feit dat zoiets qua karakters vaak niet goed samengaat, is het zo dat een andere fase van de onderneming vaak vraagt om ander type leiderschap. 

Dus als goede recruiter neem ik niet klakkeloos een opdracht aan. Ik doe goed onderzoek, weet wat er speelt in de organisatie en denk mee met opdrachtgevers. Mijn inzet als recruiter moet namelijk uiteindelijk leiden tot meerwaarde voor je opdrachtgever.

Zinvolle adviezen geven en, zonodig, ook zeggen dat iemand een bepaald voorgenomen besluit niet moet nemen hoort daar bij. Ben je dus ook op zoek naar een nieuwe (dienende) leidinggevende voor jouw winkel/shop/station of afdeling? Je weet ons te vinden, we helpen je graag!